Katma değerli üretim ve ihracata 81 ilde büyük destek

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nca desteklenecek yeni yatırımlarla ilgili tebliğ; 9 Temmuz 2025 tarihli Resmî Gazete’de “Yerel Yatırım Konuları Listesi” başlığıyla yayınlandı.

Türkiye’nin üretimdeki kan kaybını durduracak büyük bir hamle

Bu hamleyi heyecanla karşıladıklarını dile getiren Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, Türkiye’nin en güçlü kaslarından birinin üretim olduğunu, Türk ekonomisinde son 3 yılda alınan yanlış kararlar nedeniyle üretim gücünü kaybetme noktasına geldiğini, “Doğudan Batıya Kuzeyden Güneye Topyekûn Kalkınma” hamlesiyle üretimdeki kan kaybının önüne geçilebileceğini vurguladı.

“Doğudan Batıya Kuzeyden Güneye Topyekûn Kalkınma” hamlesinde 81 ilin her birinde kendi dinamiklerinin dikkate alınarak 324 yatırımın desteklenmesi kararının çok isabetli olduğuna dikkati çeken Eskinazi, “Bu sayede bölgeler arasında gelişmişlik farklarının azaltılması mümkün olurken, bölgelerimizin rekabet güçleri artırılacak. İşimiz Üretim, Gücümüz İhracat mottosuyla desteklenen sektörlerde üretim yaparak ihracatımızı artıracağız” tespitinde bulundu.

Ortalama ihraç fiyatımızı 3 dolara çıkarmalıyız

Türkiye’nin günümüzde 1,55 dolar olan ortalama ihraç fiyatının bu tür hamlelerle 3 dolara ulaştırılabileceğini dillendiren Eskinazi şöyle devam etti: “Türkiye’nin ihracat deseninde orta-düşük ve düşük teknolojili ürünleri ağırlıkta. Türkiye’de son yıllarda yüksek enflasyonu aşağı çekmek için uygulanan yüksek faiz-düşük kur politikası emek yoğun sektörlerin ihracat kabiliyetini çok düşürdü. Türkiye, dünya genelinde pahalı ülke konumuna düştü. Türkiye’nin ihracat desenini yüksek ve orta-yüksek teknoloji ürünlerinin yoğun temsil edildiği bir konuma yönlendirdiği takdirde bu ekonomik krizden daha az yarayla kurtulur. O nedenle “Doğudan Batıya Kuzeyden Güneye Topyekûn Kalkınma” hamlesini çok doğru bir adım olarak görüyoruz.”

Yerel kalkınma için az gelişmiş ilçelere yatırımların yolu açılmalı

Türkiye’de 81 ilde 324 sürdürülebilirlik eksenli yenilikçi yatırımın destek kapsamına alınmasını önemli bulduklarını paylaşan Eskinazi, “Yatırımlarda yerel kalkınmayı daha güçlü hale getirmek için yatırımların az gelişmiş ilçelere öncelik verilmesi daha anlamlı olacaktır. Ege Bölgesi Türkiye’nin gıda ambarı konumunda. Tarımsal üretimde yüzde 30-35 arasında gıda kayıpları yaşanıyor. Bu kayıpların önüne geçmek için soğuk hava tesisleri ve gıda ürünlerinin frigofirik araçlarla nakliyesi için araç ve ekipman desteği de bu destek paketinde yer almalıydı” diyerek sözlerini noktaladı.

Ege Bölgesi’nde hangi yatırımlar desteklenecek?

İzmir’de rulman üretimi, deniz üstü rüzgâr türbini platformu üretim tesisleri, sürdürülebilirlik havacılık yakıtı (SAF) için bitkisel atık yağdan hammadde üretimi ve tarımsal atıklardan selüloz üretim tesisi destek kapsamına alındı.

Manisa’da; Elektronik kart/modülleri vb. üretimi, Modern jeotermal sera kurulumu, Jeodry yöntemiyle kurutulmuş meyve sebze üretimi ve paketleme entegre tesisi (asgari 20 dönüm), Teknolojik tarım makineleri üretimi, zeytin atıklarından katma değerli ürün üretimi yatırımları desteklenecek.

“Doğudan Batıya Kuzeyden Güneye Topyekûn Kalkınma” hamlesi Denizli’de; Ulaşım araçları aksam ve parçalarında kullanılan teknik tekstil ürünleri üretimi, Termoregülasyon battaniye ve teknik kumaş üretimi, iş güvenliği amaçlı ayakkabı ve savunma sanayiinde kullanılan bot üretimi, katma değerli yüksek tıbbi ve aromatik bitkisel ürünler üretimi başlıklarını destek kapsamına aldı.

“S cam elyaf üretimi, Mermer atıkları mikronize öğütme tesisi, yeşil hidrojen üretimi ve asgari 2500 küçükbaş kapasiteli entegre süt üretimi ve işleme tesisi” bu sektörlerde Balıkesir ili sınırları içinde yapılacak yatırımlar Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nca desteklenecek.

Aydın’da destek kapsamına alınan yatırımlar ise şöyle; “Tarımsal yan ürün ve atıklardan katma değeri yüksek tıbbi ve aromatik bitkisel ürünler üretimi, sağlıklı atıştırmalıklar üretimi, incir konsantresi ve yüksek katma değerli gıda ürünleri üretimi ve hassas/akıllı tarım makineleri üretimi”

Muğla’da; Hibrit, elektrikli ve güneş enerjisi destekli çevre dostu deniz araçları üretimi, fitokimyasal bileşen üretimi, mermer atıklarından mikronize kalsit üretimi tesisi, doğal kompoze taş entegre üretimi tesisi başlıklarındaki yatırımlar desteklenirken, tekstil sektöründe geri dönüşümün başkenti Uşak’ın mevcut konumunu daha güçlendirecek; medikal tekstil ürünleri üretimi, teknik ve endüstriyel keçe ve keçe malzemeleri imalatı, tekstil kimyasalları üretimi ve tekstil makineleri imalatı destek kapsamına alındı.

Mermerin, gıdanın ve termalin başkenti Afyonkarahisar’da da destek başlıkları bu üç sektörü önceliklendirerek belirlenmiş. Afyon’da desteklenen başlıklar şunlar oldu; Gıda kıvam artırıcıları/Bitkisel içerikli gıda takviye ürünleri üretimi, Yüksek ekonomik değere sahip endüstriyel süt ürünleri üretimi, mermer atıklarından yapı malzemeleri üretimi ve jeotermal kaynaklar ile su ürünleri yetiştiriciliği.”

Çiniciliğin başkenti Kütahya’da; Teknik seramik ürünleri üretim tesisi, grafit zenginleştirme tesisi, endüstriyel akü üretim tesisi ve bakır filmaşin üretim tesisi yatırımları Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın “Doğudan Batıya Kuzeyden Güneye Topyekûn Kalkınma” destekleri arasına girdi.

Hedefler neler?

“Doğudan Batıya Kuzeyden Güneye Topyekûn Kalkınma” hamlesinin hedeflerini Sanayi ve Ticaret Bakanı Mehmet Fatih Kaçır, şöyle özetliyor; “İllerin sosyo-ekonomik gelişmiştik seviyesinin yükseltilmesi, Coğrafi potansiyellerin ve atıl kaynakların değerlendirilmesi, Yerel ihtiyaçların karşılanması, bölgede üretimi olmayan, başarı olasılığı yüksek sektörlerin geliştirilmesi, mevcut sektörlerin ileri-geri bağlantılarının desteklenmesi ve kümelenmelerinin oluşturulması, yerel istihdamın artırılması”

Destekler başlıklarında neler var?

Destek Tutarı: Yatırım tutarının yüzde 15’i ve 240 milyon TL’ye kadar nakdi destek ya da yatırım tutarının yüzde 20’si ve 240 milyon TL kadar faiz/kar payı desteği

Vergi İndirimi: Yüzde 50 yatırıma katkı oranı

KDV İstisnası

Yatırım Yeri Tahsisi

Gümrük Vergisi Muafiyeti

Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği (6. Bölgede 12 yıl, diğer bölgelerde 8 yıl)

Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği (6. Bölge illerinde)

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı