Sosyalist Zohran Mamdani New York'un Yeni Belediye Başkanı

ABD siyasetinin geleneksel kodlarını sarsan bir gelişmeyle, 34 yaşındaki Demokratik Sosyalist Zohran Mamdani, New York Belediye Başkanlığı seçimlerini kazandı. Bu tarihi zafer, sadece New York'un ilk Güney Asyalı ve Müslüman belediye başkanı olmasından değil, aynı zamanda ABD'deki sosyalist hareketin ulaştığı yeni zirveyi göstermesinden ötürü kritik bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.

Odatv'nin de duyurduğu gibi, 5 Kasım 2025'te (Not: Haberin orijinal yayın tarihi) kesinleşen sonuçlar, Mamdani'nin eski Vali Andrew Cuomo ve Cumhuriyetçi aday Curtis Sliwa gibi güçlü rakipleri geride bıraktığını ortaya koydu. Peki, nispeten yakın zamana kadar "siyasetin kıyısında" olarak görülen bir ideoloji, Amerika'nın en büyük şehrinin yönetimini nasıl ele geçirebildi? Cevap, Mamdani'nin kişisel hikayesi ve ABD solunun son on yıldaki stratejik dönüşümünde yatıyor.

Bir Aktivistin Özgeçmişi: Zohran Mamdani Kimdir?

Zohran Mamdani'nin siyasi kimliği, ailesinden ve deneyimlerinden ayrı düşünülemez. 1991'de Uganda'nın başkenti Kampala'da doğan Mamdani, entelektüel ve sanatsal açıdan "ayrıcalıklı" bir dünyaya gözlerini açtı. Babası, dünyaca ünlü akademisyen ve yazar Mahmood Mamdani; annesi ise "Salaam Bombay!" ve "Muson Düğünü" gibi filmlerin ödüllü yönetmeni Mira Nair'dir.

Ailesiyle 7 yaşında New York'a taşınan Mamdani, Bronx Lisesi ve ardından Bowdoin Koleji'nde Afrikana Çalışmaları eğitimi aldı. Ancak onun siyasi çizgisini belirleyen, akademik mirası değil, mezuniyet sonrası yaptığı iş oldu. Queens'te düşük gelirli, özellikle de beyaz olmayan ailelere yönelik çalışan bir "haciz önleme konut danışmanı" olarak görev yaptı. Bankaların kar hırsı yüzünden evlerini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalan insanlara yardım ederken, sistemik bir sorunla yüzleştiğini fark etti.

Bu deneyim, onu siyasete iten ana motivasyon oldu. Aynı zamanda bir hip-hop müzisyeni olan Mamdani, 2018'de ABD vatandaşı oldu ve 2016'da Bernie Sanders'ın başkanlık kampanyasından ilham alarak Amerika Demokratik Sosyalistleri'ne (DSA) katıldı. 2020'de, Astoria bölgesinde 10 yıldır görevde olan "dokunulmaz" denilen bir Demokrat adayı devirerek New York Eyalet Meclisi'ne girmeyi başardı.

ABD Siyasetinde Sosyalist Değerlendirmesi: Taban Hareketi Zafere Nasıl Ulaştı?

Mamdani'nin belediye başkanı seçilmesi, izole bir zafer değil, ABD'de on yılı aşkın süredir filizlenen bir hareketin doruk noktasıdır. Bernie Sanders ve Alexandria Ocasio-Cortez (AOC) gibi figürlerle ulusal görünürlük kazanan "demokratik sosyalizm", Mamdani ile en büyük yerel yönetim başarısını elde etti.

1. Sınıf Temelli ve Somut Vaatler: Mamdani, soyut ideolojik tartışmalar yerine, New Yorkluların günlük hayattaki krizlerine odaklandı. Platformu, merkez Demokratların "ılımlı" politikalarından radikal bir kopuşu temsil ediyordu:

• Kira sabitlemeli konutlarda kiraların dondurulması.

• Şehir otobüslerinin tamamen ücretsiz hale getirilmesi.

• Asgari ücretin saati 30 dolara çıkarılması.

• Şehrin en zenginlerine servet vergisi getirilmesi.

• Evrensel çocuk bakımı ve kar amacı gütmeyen, belediyeye ait topluluk marketleri.

2. DSA ve "Taban" Stratejisi: Mamdani'nin kampanyası, büyük bağışçılara değil, binlerce gönüllüye ve küçük çaplı bağışlara dayandı. DSA, ulusal bir parti gibi değil, yerelden örgütlenen, adaylarını kendi içinden çıkaran ve seçim kampanyalarında aktif rol alan bir yapıya sahip. Mamdani'nin zaferi, bu stratejinin (önce eyalet meclisi, sonra belediye başkanlığı) ne kadar etkili olabileceğini kanıtladı.

3. Genç ve Çeşitli Koalisyon: Odatv'nin haberinde de belirtildiği gibi, Mamdani'yi zafere taşıyan ana güç, 45 yaş altı seçmenler ve şehrin ırksal çeşitliliğini yansıtan (Siyah, Latin, Asyalı) geniş bir koalisyon oldu. Bu kitle, ekonomik krizin ve fahiş yaşam maliyetlerinin yükünü en çok çeken ve mevcut düzenden radikal bir değişim talep eden kesimdi.

Sonuç: Oligarşiye Karşı Bir Dönüm Noktası

Zohran Mamdani'nin zaferi, ABD siyaseti için bir "yeni normal" sinyali veriyor. Sadece birkaç yıl önce "aşırı sol" veya "seçilemez" olarak etiketlenen politikaların, milyonlarca seçmen için artık "sağduyu" anlamına geldiğini gösteriyor.

Kampanya boyunca Donald Trump, Mamdani'yi "Komünist" olarak nitelendirmiş ve kazanırsa New York'un bir "felakete" sürükleneceği uyarısında bulunmuştu. Ancak New York seçmeni, bu korku siyasetine karşı, Bernie Sanders'ın deyimiyle "milyarder sınıfa ve oligarşiye" karşı net bir duruş sergiledi. Mamdani'nin omuzlarındaki yük, sadece New York'u yönetmek değil, aynı zamanda demokratik sosyalist politikaların uygulanabilir ve başarılı olabileceğini tüm ülkeye kanıtlamak olacak.

Three hours left. pic.twitter.com/OT2AXyarDj

— Zohran Kwame Mamdani (@ZohranKMamdani) November 4, 2025